Zadośćuczynienie pieniężne to jeden z dwóch sposobów wyrównania szkody niemajątkowej. Przepisy prawne szczegółowo regulują, w jakich przypadkach zadośćuczynienie jest przyznawane.
Zadośćuczynienie pieniężne to jeden z dwóch sposobów wyrównania szkody niemajątkowej. Przepisy prawne szczegółowo regulują, w jakich przypadkach zadośćuczynienie jest przyznawane.
Art. 444 § 1. Kodeksu cywilnego wskazuje: W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu, zaś Art. 445 § 1. mówi:
W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Tym samym zadośćuczynienie jest świadczeniem pieniężnym przysługującym w przypadku krzywdy o charakterze niemajątkowym, czyli osobowym.
Zadośćuczynienie za szkodę osobową
Kwota, jaką poszkodowany otrzymuje celem zrekompensowania bólu i cierpienia oraz doznanego uszczerbku na zdrowiu fizycznym i psychicznym po wypadku, to zadośćuczynienie. Zgodnie z nazwą ma zadośćuczynić skutkom wypadku osobie poszkodowanej.
Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia uwzględnia się uraz fizyczny i psychiczny, intensywność i czas trwania doznanych cierpień, długotrwałość i uciążliwość procesu leczenia, niemożność uczestnictwa w życiu rodzinnym czy społecznym.
Na wysokość zadośćuczynienia ma więc wpływ wiele czynników, dlatego ocena adekwatnej kwoty, które pokryje szkodę, jest bardzo indywidualną kwestią.
Zadośćuczynienie po śmierci bliskiej osoby
Jeśli w wyniku wypadku poszkodowany poniósł śmierć o zadośćuczynienie jego szkodzie mogą ubiegać się jego najbliżsi. Zadośćuczynienie po śmierci w wyniku wypadku przysługuje osobom bliskim, nie tylko małżonkowi i dzieciom, ale także osobom, z którymi zmarłego łączyła silna więź emocjonalna lub ekonomiczna. Tym samym uzyskanie zadośćuczynienia możliwe jest także przez partnerów czy dzieci adoptowane lub przysposobione. Konieczne jest jednak wykazanie i udowodnienie silnej więzi i zależności pomiędzy roszczącymi a zmarłym. Pomocne bywają nie tylko wspólne zdjęcia czy dowody spędzania razem czasu, także wiadomości, listy, oświadczenia świadków lub innych członków rodziny.
Warto dodać, iż oprócz zadośćuczynienia, najbliższym zmarłego w wypadku, należy się również zwrot kosztów pogrzebu, stypy, ceremonii pogrzebowej czy pomnika. Wszelkie koszty związane z pogrzebem i pochówkiem uwzględnia przyznane po wypadku odszkodowanie.
Wysokość zadośćuczynienia
Kwota zadośćuczynienia ma stanowić ekonomicznie odczuwalną wartość i nie być symboliczna, przy czym powinna być utrzymana w rozsądnych granicach - ma stanowić odpowiednią sumę rekompensaty za wszelkie szkody osobowe. Warto zaznaczyć, że zadośćuczynienie nie ma być źródłem wzbogacenia poszkodowanego po szkodzie, musi być więc kwotą wyważoną, ale adekwatną do doznanej krzywdy.
Nie da się jednoznacznie wskazać wysokości zadośćuczynienia, gdyż jest składową wielu czynników i krzywdy ludzkiej, a ta niejednokrotnie jest wartością niemierzalną. Jednak biorąc pod uwagę cierpienie, ból, długość i częstotliwość leczenia oraz rehabilitacji, przebyte zabiegi, zeszpecenie, płeć i utratę perspektyw na przyszłość oraz trwałość i nieodwracalność skutków wypadku należy rozważyć jaka kwota będzie mogła zadośćuczynić wszystkim szkodom, jakie wyrządził poszkodowanemu wypadek. Towarzystwa Ubezpieczeń uwzględniają, jako jeden z głównych czynników mających wpływ na wysokość zadośćuczynienia, uszczerbek na zdrowiu fizycznym i psychicznym. Ocenie wysokości uszczerbku służy wydana opinia medyczna lekarza orzecznika. Uśredniając za każdy 1% doznanego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczyciel może wypłacić od 500zł do nawet 2500zł, przy uwzględnieniu również pozostałych aspektów szkody.
Ocena, czy uznana kwota jest wartością adekwatną ostatecznie należy do sądu, w przypadku skierowania roszczeń na drogę sądową. Jeśli jednak masz wątpliwości, czy przyznane zadośćuczynienie nie zostało przez Ubezpieczyciela zaniżone – skonsultuj swoją sprawę i dowiedz się, jakie masz możliwości walki o należne zadośćuczynienie.
Odszkodowanie a zadośćuczynienie
Potocznie kwotę otrzymaną od Ubezpieczyciela sprawcy wypadku nazywamy odszkodowaniem. Jednakże biorąc pod uwagę terminologię prawną oraz odszkodowawczą - odszkodowanie dotyczy przede wszystkim szkód materialnych i finansowych, zaś zadośćuczynienie uszczerbku zdrowotnego, bólu i cierpienia po wypadku (szkód niematerialnych).
Odszkodowanie to przede wszystkim zwrot wszelkich kosztów związanych z leczeniem powypadkowym – zakupem leków, dojazdów do lekarzy, rehabilitacji, zakupem sprzętu medycznego czy ortopedycznego. W zakresie uszkodzonych w wypadku rzeczy odszkodowanie dotyczy pokrycia strat, a więc zwrócenia wartości uszkodzonych rzeczy lub kosztu zakupu nowych.
Dodatkowo odszkodowanie po wypadku ma za zadanie pokryć stratę w majątku osoby poszkodowanej – w tym także wyrównać utracone przez nią dochody czy premie oraz utracone wskutek wypadku korzyści finansowe (awans, dodatkowy zarobek itp).
Jeśli Poszkodowany trwale utracił możliwość zarobkowania albo zwiększyły się jego potrzeby życiowe – może uzyskać także odszkodowanie w postaci renty wyrównawczej lub renty na zwiększone potrzeby.
Więcej informacji o roszczeniach powypadkowych odnajdziesz w portalu PrawoiOdszkodowania.pl.