W polskim prawie rozróżniamy dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia – całkowite oraz częściowe. Pozwalają one odpowiednio, w drodze orzeczenia sądowego, na całkowite lub częściowe pozbawienie osoby ubezwłasnowolnionej zdolności do czynności prawnych, czyli zdolności do nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Kto i kiedy może zostać ubezwłasnowolniony? Kiedy mówimy o ubezwłasnowolnieniu całkowitym, a kiedy częściowym?
Ubezwłasnowolnienie całkowite
Pierwszy rodzaj ubezwłasnowolnienia to ubezwłasnowolnienie całkowite. Polega ono na całkowitym pozbawieniu danej osoby zdolności do czynności prawnych. Oznacza to, że nie może ona dokonywać czynności prawnych w swoim imieniu. Jedynym wyjątkiem są umowy powszechnie zawierane w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.
Osoby ubezwłasnowolnione muszą mieć ustanowionego opiekuna. To on będzie dokonywał za nich wszystkich niezbędnych czynności prawnych. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ubezwłasnowolniony pozostaje pod władzą rodzicielską. Wtedy rolę opiekunów pełnią rodzice nieletniego.
Aby można było mówić o ubezwłasnowolnieniu całkowitym, muszą zostać spełnione dwa warunki. Po pierwsze, całkowicie ubezwłasnowolniona może być osoba, która ma ukończone 13 lat. Po drugie, musi być to osoba, która ze względu na chorobę psychiczną, niedorozwój umysłowy albo inny rodzaj zaburzeń psychicznych, szczególnie pijaństwo i narkomanię, nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem.
W przypadku, gdy mamy wątpliwości co do zasadności ubezwłasnowolnienia konkretnej osoby lub potrzebujemy pomocy w uzyskaniu orzeczenia o ubezwłasnowolnieniu na drodze sądowej, warto skorzystać z pomocy prawnika, np. z Kancelarii Radcy Prawnego De Iure. Bogate doświadczenie i obszerna wiedza z pewnością pozwolą rozwiać wszystkie wątpliwości oraz przeprowadzić sprawę szybko i sprawnie.
Ubezwłasnowolnienie częściowe
Drugi rodzaj ubezwłasnowolnienia to ubezwłasnowolnienie częściowe. Polega ono na ograniczeniu zdolności do czynności prawnych danej osoby. Oznacza to, że może ona dokonywać tylko części czynności prawnych w swoim imieniu. Należą do nich m.in. umowy zawierane w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego, rozporządzanie swoim zarobkiem czy przedmiotami majątkowymi oddanymi jej do swobodnego użytku przez opiekuna.
Aby dokonać ubezwłasnowolnienia częściowego, również muszą zostać spełnione dwa warunki. Po pierwsze, częściowo ubezwłasnowolniona może być osoba, która jest pełnoletnia. Po drugie, musi być to osoba, która ze względu na chorobę psychiczną, niedorozwój umysłowy albo inny rodzaj zaburzeń psychicznych, szczególnie pijaństwo i narkomanię, potrzebuje pomocy w prowadzeniu jej spraw.
