Kiedy spadek przypada więcej niż jednemu spadkobiercy, przeprowadza się postępowanie o dział spadku. Warto wiedzieć jak ono przebiega oraz jakie będzie mieć konsekwencje.
Co to jest dział spadku?
Jeśli po danym spadkodawcy dziedziczy więcej niż jedna osoba, prawa do spadku ustala się w częściach ułamkowych. Konsekwencją tego faktu jest to, że w przypadku zarządzania majątkiem spadkowym, podobnie jak przy współwłasności rzeczy, dla wielu czynności konieczna może być zgoda wszystkich spadkobierców. Taka sytuacja będzie mieć miejsce we wszystkich sytuacjach, w których wspomniane czynności przekraczają zakres zwykłego zarządu (na przykład sprzedaż, zastawienie rzeczy).
Taka sytuacja nie jest pożądana – zarówno z perspektywy ustawodawcy, jak i spadkobierców. Dlatego też, celem uzyskania wyłącznej własności do majątku spadkowego, przeprowadza się postępowanie o dział spadku. W jego ramach dzieli się nie tylko rzeczy materialne, ale również prawa. Co ważne, w ten sposób nie dzieli się długów spadkowych, ponieważ odpowiedzialność za nie zaczyna się już wcześniej. Od chwili śmierci spadkodawcy, spadkobiercy mogą spodziewać się kierowanych do nich roszczeń z tytułu długów.
Umowny dział spadku
Dział spadku może być przeprowadzony zarówno umownie ja i sądowo. Umownie, czyli przed notariuszem, w formie umowy notarialnej. Zaletą takiego rozwiązania jest szybkość postępowania. Jeśli spadkobiercy są zgodni co do zakresu działu, nie ma przeszkód, aby sprawnie przeprowadzić go notarialnie. Jeszcze jedną przeszkodą może być nieobecność chociaż jednego ze spadkobierców podczas sporządzania protokołu notarialnego lub gdy istnieją testamenty, których jeszcze nie otwarto czy też nie ogłoszono.
Sądowy dział spadku
Dział spadku przeprowadza się również w postępowaniu sądowym. W tym wypadku, każdy spadkobierca w piśmie procesowym wskazuje sądowi, które składniki majątku powinien otrzymać. Można też ubiegać się o spłatę, gdy masa spadkowa przypada w całości innym spadkobiercom. W postępowaniu sądowym często zachodzi konieczność uzyskania opinii biegłego, który ustalić musi wartość rzeczy wchodzących w skład majątku. W wielu bowiem przypadkach, spadkobiercy przy wycenie majątku spadkowego dają się ponieść emocjom, sentymentom, przeszacowując zupełnie wartość konkretnych elementów. Problemem w postępowaniu sądowym o dział spadku jest fakt, iż więcej niż jeden spadkobierca zgłasza roszczenia do danego składnika majątku i wtedy sąd musi ocenić komu go przyznać.
Warto wiedzieć, że opłata od wniosku o dział spadku wynosi 500 złotych. Może być ona niższa i zamknąć się w kwocie 300 złotych, jeśli we wniosku zawarto zgodny projekt podziału. Opłata będzie wyższa – 1000 złotych, jeżeli wniosek o dział jest połączony ze zniesieniem współwłasności. Co istotne, opłaty te nie są w żaden sposób zależne od wartości spadku.
W przypadku postępowania o dział spadku, przydatna może być pomoc profesjonalisty. Kancelaria radcy prawnego, który zajmuje się prawem spadkowym może nas przeprowadzić przez meandry postępowania, zadbać o dopełnienie formalności. Z pomocy warto skorzystać zarówno w przypadku umownego jak i sądowego działu spadku. Kancelaria prawna może też służyć pomocą w sprawach takich jak stwierdzenie nabycia spadku lub też odrzucenie spadku.
