Ustalenie zasad wyceny transakcji na zasadach ceny rynkowej spędza sen z powiek wielu przedsiębiorcom dokonującym transakcji z podmiotami powiązanymi. Od pewnego czasu można jednak skorzystać z istotnych uproszczeń w tym zakresie. Dotyczy to po pierwsze tzw. transakcji stanowiących usługi o niskiej wartości dodanej, a po drugie- istotnej w praktyce – kwestii pożyczek.
Przepisy dotyczące wskazanych powyżej uproszczeń zostały wprowadzone do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dniem 1 stycznia 2019 r.
Uproszczenia te są oparte na tzw. zasadzie safe harbour opisanej przez OECD w edycji „Wytycznych w sprawie cen transferowych dla przedsiębiorstw międzynarodowych i administracji podatkowych” z 2017 r.
Ich celem jest zmniejszenie obowiązków dokumentacyjnych, formalności i obowiązków po stronie podatników związanych z restrykcjami związanymi z surowymi przepisami o cenach transferowych, w zakresie transakcji o niewielkiej wartości.
Mając na uwadze powyższe cele, w art. 23s ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11g ustawy o podatku dochodowym od prawnych, ustawodawca wprowadził uproszczenie przewidziane dla umów pożyczek, kredytu lub emisji obligacji zawartych między podmiotami powiązanymi.
Uproszczenie polega na tym, że w przypadku, gdy wskazane umowy spełniają określone warunki, organ podatkowy odstępuje od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości oprocentowania tej pożyczki. Ponadto spełnienie wskazanych warunków zwalnia podmioty powiązane z określonych obowiązków dotyczących sporządzania dokumentacji cen transferowych.
Dla umów pożyczek, w celu zastosowania uproszczenia, wymagane jest łączne spełnienie następujących warunków:
- oprocentowanie pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy jest ustalane w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych aktualnym na dzień zawarcia tej umowy;
- nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii;
- pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat;
- w trakcie roku obrotowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty;
-pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
Jak wynika z tych wymogów, jednym z istotnych warunków jest wysokość oprocentowania pożyczki. Aktualnie stosowna stopa pożyczek ustalana jest zgodnie z zasadami określonymi obwieszczeniem Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych
Rodzaj bazowej stopy procentowej dla pożyczek w złotych stanowi WIBOR 3M, będący referencyjną wysokością oprocentowania kredytów w złotych o trzymiesięcznym okresie zapadalności na polskim rynku międzybankowym (aktualnie 1,71%). Ustalone są odpowiednie bazowe stopy dla pożyczek w dolarach amerykańskich, euro i frankach szwajcarskich oraz funtach brytyjskich.
Marża zaś wynosi 2 punkty procentowe bądź stanowi sumę wartości bezwzględnej bazowej stopy procentowej i 2 punktów procentowych, w przypadku gdy wartość bazowej stopy procentowej jest mniejsza od zera.
Marża jest marżą maksymalną dla pożyczkobiorcy i minimalną dla pożyczkodawcy.
Tym samym stopa odsetek dla pożyczek, zgodnie z powyższymi wymogami, aktualnie wynosi 3,71%
Spełnienie powyższych warunków, w tym określenie w umowie pożyczki właściwej stawki skutkuje możliwością zastosowania opisanych uproszczeń.
Radca prawny Maciej Wąsik, radca prawny Adam Klimczak (spolki24.net)
